Những năm gần đây, hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá tại Việt Nam nói chung và tại tỉnh Nam Định nói riêng đã được nhiều ban, ngành, đoàn thể, cơ quan, tổ chức, cá nhân hưởng ứng tích cực và đạt được nhiều kết quả khả quan. Được triển khai từ năm 2013, sau 5 năm thực hiện, công tác phòng chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL) tại tỉnh Nam Định đã có những chuyển biến tích cực, người dân đã có ý thức về PCTHTL.
Ngay khi Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá được Quốc hội ban hành và có hiệu lực từ ngày 01/5/2013, tỉnh Nam Định đã tổ chức thành lập Ban chỉ đạo Phòng, chống tác hại của thuốc lá các cấp, các ngành, các đơn vị, tổ chức phân công cán bộ, xây dựng kế hoạch hoạt động, triển khai thực hiện kế hoạch. Với sự hỗ trợ của Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá, công tác PCTHTL trên địa bàn toàn tỉnh Nam Định đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận như: gần 100% cơ quan có biển treo cấm hút thuốc lá tại địa điểm cấm hút thuốc lá; 100% các công ty và hợp tác xã vận tải và kinh doanh xăng, dầu, ga tuân thủ các quy định cấm hút thuốc lá; 100% các trường học đã triển khai thực hiện quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá tại cơ sở giáo dục; 100% cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành riêng cho trẻ em thực hiện cấm hút thuốc lá trong cơ sở; các cơ sở kinh doanh thuốc lá đã thực hiện quy định quảng cáo và kinh doanh thuốc lá… Đặc biệt đối với ngành Y tế, 100% cơ quan, đơn vị đều triển khai thực hiện quy định cấm hút thuốc lá trong đơn vị, các đơn vị đã tổ chức treo biển cấm hút thuốc, đưa quy định cấm hút thuốc lá vào nội quy, quy chế thi đua của đơn vị, tổ chức ký cam kết không hút thuốc lá với cán bộ, nhân viên. Tỷ lệ cán bộ, y bác sỹ bỏ thuốc lá cao, tỷ lệ người dân đến liên hệ, khám chữa bệnh có hút thuốc lá tại các cơ sở giảm rõ rệt…
Có được sự chuyển biến tích cực đó là nhờ sự chỉ đạo sát sao, vào cuộc mạnh mẽ, quyết liệt từ các cấp, các ngành trong tỉnh, đặc biệt là sự hỗ trợ kinh phí của Quỹ PCTHTL. Từ năm 2013, Quỹ bắt đầu hỗ trợ nguồn kinh phí cho tỉnh để thực hiện công tác phòng chống tác hại của thuốc lá. Tổng kinh phí hỗ trợ trong 5 năm qua là 5.795.348.000đồng. Ngoài sự hỗ trợ về kinh phí, Quỹ PCTHTL còn hỗ trợ cho tỉnh về chuyên môn, phương tiện, tài liệu và giúp tỉnh triển khai các hoạt động đạt hiệu quả cao. Là một trong các cơ quan triển khai các hoạt động PCTHTL, Trung tâm Truyền thông GDSK trước đây và hiện nay là Khoa Truyền thông GDSK - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Tỉnh đã triển khai nhiều hình thức truyền thông khác nhau, trong đó truyền thông nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Cụ thể sau 5 năm triển khai, Trung tâm đã tổ chức được 251 buổi truyền thông trực tiếp tại các cơ quan, bệnh viện, trường học, nhà máy, xí nghiệp và cộng đồng về PCTHTL; tổ chức 15 hội thi tìm hiểu kiến thức về PCTHTL; phát 34.022 lượt phát thanh về PCTHTL trên Đài PTTH Tỉnh, trên loa truyền thanh xã, phường, thị trấn; đăng 262 tin, bài, ảnh về PCTHTL trên Báo Nam Định, Bản tin Sức khỏe Nam Định, trang thông tin điện tử Sở Y tế; đăng 498 lượt TV Spot, phóng sự, chuyên mục, tọa đàm về PCTHTL trên Đài PTTH Tỉnh, Đài truyền hình cáp Tỉnh; tổ chức 108 buổi truyền thông lưu động tại các bệnh viện, trường học, bến xe, nhà ga, chợ, khu dân cư. Ngoài ra, Sở Y tế đã tổ chức 02 buổi mít tinh, diễu hành; sản xuất, cấp phát trên 60.000 tờ rơi, trên 12.000 poster, 313 pano, 500 sổ tay về PCTHTL; sản xuất, cấp phát trên 7.550 biển báo cấm hút thuốc lá. Ban chỉ đạo PCTHTL các cấp và các đơn vị y tế trong tỉnh tổ chức 75 lớp tập huấn, 03 đợt thanh kiểm tra liên ngành về thực hiện Luật PCTHTL.
Để công tác PCTHTL ngày một hiệu quả hơn, bên cạnh việc nâng cao nhận thức cho người dân về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe, môi trường và xã hội, cần hơn nữa sự vào cuộc, sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp, các ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội. Đồng thời tăng cường giám sát, đánh giá hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá, việc thực hiện, duy trì xây dựng mô hình “không khói thuốc lá” tại các cơ quan, đơn vị và ý thức chấp hành nghiêm Luật PCTHTL của mọi người dân... để từ đó hạn chế đến mức thấp nhất tỷ lệ người hút thuốc lá, góp phần nâng cao sức khỏe nhân dân.
Trình Vũ